خار مریم

خار مریم – سیلی مارین 

بررسی اجمالی

خار مریم گیاهی است که بومی اروپاست و توسط استعمارگران اولیه به آمریکای شمالی آورده شده است. خار مریم اکنون در سراسر شرق ایالات متحده، کالیفرنیا، آمریکای جنوبی، آفریقا، استرالیا و آسیا یافت می شود. از قسمت های دانه ها برای تهیه دارو استفاده می شود.

خار مریم اغلب برای اختلالات کبدی، از جمله آسیب کبدی ناشی از مواد شیمیایی، الکل و شیمی درمانی، و همچنین آسیب کبدی ناشی از مسمومیت با قارچ آمانیتا، بیماری کبد چرب غیرالکلی، بیماری التهابی مزمن کبد، سیروز کبدی و هپاتیت مزمن، مصرف می شود.

برخی از افراد خار مریم را مستقیماً به پوست برای آسیب های پوستی ناشی از تشعشع می مالند.

در غذاها، برگ و گل خارمریم به عنوان سبزی برای سالاد و جایگزینی برای اسفناج مصرف می شود. دانه ها برای استفاده به عنوان جایگزین قهوه بو داده می شوند.

خار مریم را با خار مقدس (Centaurea benedicta) اشتباه نگیرید.

عملکرد

دانه خار مریم ممکن است از سلول های کبد در برابر مواد شیمیایی سمی و داروها محافظت کند. همچنین به نظر می رسد که دارای اثرات کاهش دهنده قند خون، آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است.

موارد استفاده و اثربخشی

دیابت. به نظر می رسد مصرف روزانه ۲۱۰ تا ۶۰۰ میلی گرم عصاره خار مریم قند خون را در افراد دیابتی کاهش می دهد. به نظر می رسد مصرف عصاره خارمریم با عصاره زردچوبه باعث کاهش سطح گلوکز خون در افراد مبتلا به دیابت می شود.

شواهد ناکافی برای

آکنه: مصرف خار مریم ممکن است شدت آکنه را کاهش دهد. اما مزایای آن، در صورت وجود، اندک است.

بیماری کبد در افرادی که الکل مصرف می کنند: شواهد متناقضی در مورد اثربخشی خار مریم برای درمان بیماری کبدی مرتبط با الکل وجود دارد. تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف خوراکی خارمریم ممکن است عملکرد کبد را بهبود بخشد و خطر مرگ را کاهش دهد. با این حال، تحقیقات دیگر هیچ سودی را نشان نمی دهد.

مسمومیت با قارچ: تحقیقات اولیه نشان می دهد که دادن سیلیبینین، ماده شیمیایی موجود در خارمریم ممکن است آسیب کبدی ناشی از مسمومیت با قارچ Amanita phalloides (قارچ کلاهک مرگ) را کاهش دهد.

یک اختلال خونی که باعث کاهش سطح پروتئین در خون به نام هموگلوبین (بتا تالاسمی) می شود. تحقیقات اولیه در کودکان مبتلا به این اختلال خونی نشان می دهد که مصرف یک عصاره خاص خار مریم به مدت ۶ تا ۹ ماه، همراه با داروهای معمولی، ممکن است سطح آهن را بهتر از داروهای معمولی به تنهایی کاهش دهد.

یک واکنش نامطلوب پوستی ناشی از درمان دارویی سرطان (اریتم آکرال ناشی از شیمی درمانی). تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که استفاده از ژل حاوی عصاره خارمریم روی دست‌ها و پاها که از روز اول شیمی‌درمانی شروع می‌شود و به مدت ۹ هفته ادامه می‌یابد، شدت این واکنش پوستی ناشی از یک داروی سرطانی به نام کپسیتابین را کاهش می‌دهد.

آسیب کبدی ناشی از داروهای سرطان. تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف یک محصول خاص خارمریم حاوی ماده شیمیایی سیلیبینین در شروع درمان شیمی درمانی به طور قابل توجهی سمیت کبدی ناشی از شیمی درمانی را کاهش نمی دهد.

آسیب کلیه ناشی از داروهای سرطان. تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف عصاره خار مریم از ۲۴ تا ۴۸ ساعت قبل از شروع درمان با سیس پلاتین شروع و تا پایان دوره درمان ادامه یابد، از آسیب کلیوی جلوگیری یا کاهش نمی دهد.

اسکار کبد (سیروز). تحقیقات اولیه نشان می دهد که عصاره خار مریم ممکن است خطر مرگ را کاهش دهد و عملکرد کبد را در افراد مبتلا به سیروز بهبود بخشد. با این حال، به نظر نمی رسد که این گیاه برای همه بیماران مبتلا به بیماری کبد مفید باشد.

بیماری کلیوی در افراد مبتلا به دیابت (نفروپاتی دیابتی). تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف عصاره خارمریم همراه با درمان معمولی ممکن است به درمان بیماری کلیوی در افراد مبتلا به دیابت کمک کند.

تب یونجه. برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف خوراکی عصاره خارمریم همراه با داروی آلرژی ستیریزین (Zyrtec) حساسیت های فصلی را بیشتر از مصرف ستیریزین به تنهایی کاهش می دهد.

تورم (التهاب) کبد (هپاتیت). تحقیقات در مورد اثرات خار مریم در افراد مبتلا به هپاتیت سازگار نیست. برخی تحقیقات نشان می دهد که مصرف خوراکی عصاره خارمریم به مدت ۴ هفته علائم هپاتیت مانند ادرار تیره و یرقان را کاهش می دهد، اما تست های عملکرد کبد را بهبود نمی بخشد. اما مصرف خوراکی حاوی ترکیب سیلیبین خار مریم به همراه فسفاتیدیل کولین به مدت ۲ هفته تا ۳ ماه ممکن است برخی از آزمایشات عملکرد کبد را بهبود بخشد.

تورم (التهاب) کبد ناشی از ویروس هپاتیت B. تحقیقات در مورد اثرات خارمریم در افراد مبتلا به هپاتیت B سازگار نیست. تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که مصرف خوراکی عصاره خار مریم به مدت یک سال، یا مصرف یک محصول حاوی ترکیب سیلیبین و فسفاتیدیل کولین خوراکی به مدت یک هفته، تست‌های عملکرد کبد را بهبود می‌بخشد. اما تحقیقات دیگر هیچ فایده ای را نشان نمی دهد.

تورم (التهاب) کبد ناشی از ویروس هپاتیت C. تحقیقات در مورد اثرات خار مریم در افراد مبتلا به هپاتیت C متناقض است. تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که مصرف خوراکی عصاره خارمریم به مدت یک سال، یا مصرف یک محصول حاوی ترکیب سیلیبین و فسفاتیدیل کولین خوراکی به مدت یک هفته، تست‌های عملکرد کبد را بهبود می‌بخشد. اما تحقیقات دیگر هیچ فایده ای را نشان نمی دهد.

سطوح بالای لیپوپروتئین در خون (هیپرلیپوپروتئینمی). به نظر نمی رسد مصرف خار مریم باعث کاهش سطح لیپید خون در افراد مبتلا به بیماری کبدی شود.

آسیب کبدی ناشی از سطوح پایین اکسیژن. تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف عصاره خار مریم ممکن است آسیب کبدی ناشی از سطوح پایین اکسیژن در خون را کاهش دهد.

ناتوانی در باردار شدن در یک سال پس از تلاش برای باردار شدن (ناباروری). تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف عصاره خار مریم همراه با هورمون های باروری ممکن است برای افرادی که به دلیل ناباروری مردان تحت لقاح آزمایشگاهی قرار می گیرند، فوایدی داشته باشد.

شیر دادن. تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف عصاره خار مریم به مدت ۴ هفته باعث افزایش تولید شیر در مادران نوزادان نارس نمی شود.

علائم یائسگی. تحقیقات اولیه نشان می دهد که خار مریم علائم یائسگی مانند گرگرفتگی را کاهش می دهد

تجمع چربی در کبد در افرادی که الکل کم مصرف می کنند یا اصلا الکل مصرف نمی کنند (بیماری کبد چرب غیر الکلی یا NAFLD). شواهدی وجود دارد که نشان می دهد عصاره خارمریم نشانگرهای آسیب کبدی را در افراد مبتلا به NAFLD بهبود می بخشد. اما این نشانگرها همیشه با شدت NAFLD مرتبط نیستند. اکثر متخصصان توصیه می کنند که افراد مبتلا به NAFLD وزن خود را کاهش دهند تا تجمع چربی در کبد کاهش یابد و کلسترول آنها کاهش یابد تا خطر بیماری قلبی کاهش یابد. به نظر نمی رسد مصرف خار مریم هیچ یک از این نتایج را بهبود بخشد.

تورم (التهاب) و تجمع چربی در کبد در افرادی که الکل کم یا اصلا مصرف نمی کنند (استئاتوهپاتیت غیر الکلی یا NASH). در حالی که به نظر نمی رسد مصرف خارمریم شدت کلی NASH را بهبود بخشد، اما ممکن است تورم کبد را کاهش دهد.

نوعی اضطراب که با افکار مکرر و رفتارهای تکراری مشخص می شود (اختلال وسواس اجباری یا OCD). تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف خوراکی عصاره برگ خار مریم سه بار در روز به مدت ۸ هفته تأثیر محدودی بر علائم OCD دارد، و به نظر نمی رسد سودمندتر از داروهای معمولی باشد.

سمیت پوستی ناشی از تشعشعات. تحقیقات اولیه نشان می دهد که استفاده از یک محصول خاص حاوی عصاره خار مریم باعث کاهش اثر تابش بر روی پوست در افراد تحت درمان سرطان سینه می شود.

التهاب و زخم (موکوزیت) ناشی از تشعشعات. تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف عصاره خار مریم از روز اول پرتودهی شروع شده و به مدت ۶ هفته پس از آن ادامه می یابد، شدت زخم های دهان و روده ناشی از تشعشع را کاهش می دهد.

آسیب کبدی ناشی از مواد شیمیایی. تأثیر خار مریم بر آسیب کبدی ناشی از مواد شیمیایی متناقض است. مصرف خوراکی خار مریم به عملکرد کبد در افرادی که در معرض مواد شیمیایی تولوئن یا زایلن قرار گرفته اند کمک می کند. همچنین به نظر می رسد در افرادی که ایزوترتینوئین برای آکنه یا داروهای سل مصرف می کنند به کبد کمک کند. اما به نظر نمی رسد مصرف خوراکی عصاره خارمریم از آسیب کبدی مرتبط با داروی تاکرین (Cognex) در افراد مبتلا به آلزایمر جلوگیری کند.

کشیدن مو (تریکوتیلومانیا). به آن اختلال مو کشیدن نیز گفته می شود، یک وضعیت سلامت روان است. این شامل اصرارهای مکرر، و غیرقابل مقاومت برای کندن مو از پوست سر، ابروها یا سایر نواحی بدن است. تحقیقات اولیه نشان می دهد که مصرف خارمریم به مدت ۶ هفته علائم کشیدن مو را کاهش نمی دهد.

نوعی بیماری التهابی روده (کولیت اولسراتیو). تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که مصرف خوراکی عصاره خار مریم به مدت ۶ ماه، علاوه بر داروهای استاندارد، علائم کولیت اولسراتیو را کاهش داده و به بهبودی کمک می‌کند.

یک اختلال پوستی که باعث ایجاد لکه های سفید روی پوست (پیسی) می شود. تحقیقات اولیه نشان می‌دهد که مصرف سیلی‌مارین ترکیبی از خار مریم همراه با فتوتراپی به مدت ۳ ماه برای بهبود شدت ویتیلیگو بهتر از فتوتراپی به تنهایی نیست.

دیگر موارد اثر بخشی گیاه خارمریم در:

بیماری آلزایمر.

بزرگ شدن پروستات (هیپرپلازی خوش خیم پروستات یا BPH).

کلسترول بالا.

سوء هاضمه (سوء هاضمه).

آسیب کلیه ناشی از رنگهای کنتراست (نفروپاتی ناشی از کنتراست).

مولتیپل اسکلروزیس (MS).

بیماری پارکینسون.

سرطان پروستات.

برای ارزیابی اثربخشی خار مریم برای این موارد به شواهد بیشتری نیاز است.

اثرات جانبی، اقدامات احتیاطی و هشدارهای ویژه

در صورت مصرف خوراکی: عصاره خار مریم در صورت مصرف خوراکی برای اکثر افراد بی خطر است. در برخی افراد، مصرف عصاره خار مریم می تواند باعث اسهال، حالت تهوع، گاز روده، سیری، از دست دادن اشتها و احتمالاً سردرد شود.

هنگامی که روی پوست استفاده می شود: عصاره خار مریم زمانی که مستقیماً برای مدت کوتاهی روی پوست استفاده شود، احتمالاً ایمن است.

بارداری و شیردهی: اطلاعات قابل اعتماد کافی برای دانستن اینکه آیا خارمریم برای استفاده در دوران بارداری یا شیردهی بی خطر است وجود ندارد. در قسمت ایمن بمانید و از استفاده خودداری کنید.

کودکان: خار مریم در صورت مصرف خوراکی تا ۹ ماه در کودکان ۱ ساله و بالاتر، احتمالاً ایمن است.

آلرژی به ابروسیا و گیاهان وابسته: خار مریم ممکن است باعث واکنش آلرژیک در افرادی شود که به خانواده گیاهان Asteraceae/Compositae حساس هستند. اعضای این خانواده عبارتند از: ابروسیا، گل داوودی، گل همیشه بهار، بابونه و بسیاری دیگر. اگر آلرژی دارید، قبل از مصرف خارمریم حتما با پزشک خود مشورت کنید.

شرایط حساس به هورمون مانند سرطان سینه، سرطان رحم، سرطان تخمدان، اندومتریوز یا فیبروم رحم: عصاره خار مریم ممکن است مانند استروژن عمل کند. اگر شرایطی دارید که ممکن است با قرار گرفتن در معرض استروژن بدتر شود، از این عصاره ها استفاده نکنید.

دوز

دوزهای زیر در تحقیقات علمی مورد مطالعه قرار گرفته است:

بزرگسالان

برای دیابت: عصاره خار مریم ۲۱۰-۶۰۰ میلی گرم روزانه تا ۶ ماه استفاده می شود. ۲۰۰ میلی گرم عصاره خار مریم یک بار در روز یا سه بار در روز به مدت ۴ ماه تا یک سال مصرف شده است. یک محصول خاص (Berberol، PharmExtracta) حاوی ۲۱۰ میلی گرم عصاره خار مریم و ۱۱۷۶ میلی گرم عصاره زردچوبه درختی به مدت ۳ تا ۱۲ ماه روزانه مصرف شده است.