ارزیابی مواد غذایی

ارزیابی مواد غذایی

هرچند یک رژیم غذایی مناسب، موفقیت در فعالیت‌های ورزشی را تضمین نمی‌کند، اما ناکافی بودن مواد غذایی به‌ طور مسلم برنامه تمرینی ورزشکار را مختل می‌سازد و حداکثر ظرفیت ورزشی وی را کاهش می‌دهد. با وجود این، بسیاری از ورزشکاران بنا به دلایل خاص، عادت‌های غذایی ضعیفی دارند. به‌همین دلیل، باید از یک برنامه ارزیابی غذایی استفاده شود تا برنامه غذایی ورزشکار کنترل شود و امکان آموزش و دست‌کاری صحیح را میسر سازد.

۱- ورزشکاری که برنامه تغذیه خوبی داشته باشد، از چه توانایی‌هایی برخوردار است؟

• در برنامه تمرین‌های ورزشی به ‌خوبی شرکت می‌کند و آثار تمرینی خود را به حداکثر می‌رساند.
• عملکرد ورزشی پایداری در مسابقه‌ها به نمایش می‌گذارد.
• سطح بالایی از تمرکز ذهنی و هوشیاری را به نمایش می‌گذارد.
• رشد و تکامل بدنی خود را به حداکثر می‌رساند.
• در برابر بیماری‌ها مقاومت می‌کند و از بیماری و آسیب زودتر رهایی می‌یابد.
• دربرابر سختی‌های مسافرت و قرار گرفتن در معرض محیط‌های نامأنوس ایستادگی می‌کند.

شیوه ارزیابی مواد غذایی

یک برنامه ارزیابی غذاها عبارت است: از سنجش غذاهای دریافتی ورزشکار (ازجمله مکمل‌ها)؛ به ‌این ‌ترتیب، این ‌که آیا رژیم غذایی وی برای تامین نیازهایش کافی است، معلوم می‌شود. تجزیه و تحلیل رژیم غذایی ورزشکار شامل مروری بر فهرست غذاهای دریافتی ورزشکار است.

 ۲- غذاهای دریافتی ورزشکار را باید چگونه ثبت کرد؟

غذاهای دریافتی ورزشکار را دست‌کم باید به مدت سه روز ثبت کرد. چنین اقدامی برای ارزشیابی غذاهای دریافتی ورزشکار هنگام دوره‌های تمرینی و مسابقه هر دو ارزشمند است.

۳- اطلاعات جمع‌آوری ‌شده را چگونه باید تفسیر کرد؟

ایده‌آل آن است که اطلاعات به ‌دست ‌آمده از تجزیه و تحلیل‌های غذایی را با توجه به موارد زیر تفسیر کرد: عارضه‌های پزشکی که می‌تواند با موقعیت‌های غذایی همراه باشد. برای مثال: خستگی، کارکرد ضعیف دستگاه ایمنی.

• عارضه‌های بیوشیمیایی که می‌تواند با شرایط تغذیه‌ای همراه باشد. برای نمونه، کم شدن فریتین، کورتیزول بالا و کاهش ویتامین B12.
• یافته‌های آنتروپومتریک، برای مثال: قد، وزن، چربی و وزن بدون چربی.
• برنامه تمرینی روزانه و مسابقه ورزشکار، مانند: شدت تمرین.

ممکن است ضرورت داشته باشد تا عوامل دیگری مثل روش زندگی و عوامل وابسته به بهداشت و تندرستی ورزشکار نیز مورد توجه قرار گیرند. برای مثال، ممکن است ورزشکار دور از خانه در حال زندگی باشد، ممکن است دیابتی باشد یا حساسیت‌های غذایی داشته باشد یا ممکن است نتواند غذاهایی با کیفیت بالا بخورد.

ارزیابی مواد غذایی

۴- یک برنامه ارزشیابی غذا شامل چه بخش‌هایی است؟

یک برنامه ارزشیابی تغذیه ورزشی می‌تواند شامل مجموعه اقدام‌هایی مانند: مشورت‌های تغذیه‌ای (به‌صورت انفرادی یا گروهی)، تجزیه و تحلیل کامپیوتری رژیم غذایی، گسترش منابع اطلاعات (برای نمونه: اطلاعات سفر، غذایی که در رستوران سرو می‌شود)، نحوه صحیح خرید از فروشگاه‌ها، خواربارفروشی و کارگاه‌های آموزشی گروهی باشد.

صحنه مسابقه‌های ورزشی، میدان بهترین نمایش ورزشی ورزشکاران است. گاهی اوقات، ورزشکاران روز‌ها، هفته‌ها و ماه‌ها به ‌سختی تمرین می‌کنند تا در یک مسابقه به موفقیت برسند. بنابراین، علاوه به برنامه‌های تمرینی که ورزشکار را برای آمادگی هرچه بهتر در میدان مسابقه آماده می‌سازد، رژیم‌های غذایی ویژه‌ای مسابقه‌ها نیز همواره مورد توجه پژوهشگران، مربیان، مدیران و اولیای ورزشکاران بوده‌است. توصیه‌های زیر رفتارهای غذایی پیش ‌از مسابقه هنگام مسابقه و پس‌ از مسابقه را گوشزد می‌کند. همچنین این اطلاعات می‌تواند به ‌عنوان توصیه‌های تغذیه ورزشکاران در روزهای تمرین‌های ورزشی نیز استفاده شوند.