جذب چربی ها

جذب چربی ها

بخش اعظم چربی رژیم غذایی را تری گلیسیرید ها (تری آسیل گلیسرول ها) تشکیل می دهند. طبیعت آب گریز به بروز مشکلاتی در هیدرولیز و جذب آن منجر می شود.  به جز هیدرولیز جزئی تری گلیسیرید های حاوی اسیدهای چرب زنجیره کوتاه با لیپاز دهانی، بیشتر چربی های رژیم غذایی دست نخورده وارد دوازدهه میشوند. حرکات دودی به تجزیه توده چربی ها به قطعات کوچکتر کمک می کنند این زمانی است که تکه های غذا با نمک های صفراوی مخلوط می شوند بر اثر انقباض کیسه صفرا در پاسخ به کوله سیستوکینین آزاد می شوند و امولسیون محسوسی از چربی های رژیم غذایی به وجود می آید (محلولیت میسلی). امولسیون چربی ها به دو منظور انجام می شود :

چربی ها با محیط آبی لوله هماهنگ می شوند و به شکلی در می آیند که با لیپاز پانکراسی هیدرولیز می شوند. وجود پروتئین کوچکترین موسوم به کولیپاز (که در پانکراس ترشح می شود) برای این عمل اخیر، یعنی اتصال لیپاز به سطح چربی، ضروری است. فرآورده‌های هیدرولیز تری گلیسیریدها عبارتند از ۲- منو گلیسیرید (۲- منو آسیل گلیسرول) و اسیدهای چرب آزاد .

سایر اجزای چربی های رژیم غذایی عبارتند از کلسترول، استرهای کلسترول، فسفولیپیدها.

استرهای کلسترول را کلسترول استراز پانکراسی به کلسترول و اسیدهای چرب آزاد هیدرولیز می‌کند، در حالیکه فسفولیپیدها را فسفولیپاز پانکراسی A₂ به لیزو فسفو لیپید ها و اسیدهای چرب هیدرولیز می کند. سپس، چربی های هیدرولیز شده با نمک های صفراوی، میسل ها را تشکیل می دهند. جذب این میسل ها از میان غشای مرزی شبه مسواکی انجام می شود. تصور می شود که اسیدهای چرب و منو گلیسیریدها در این غشا حل و همسو با شیب غلظت شان به درون سلول منتقل می شوند. تصور می شود انتقال دهنده ویژه‌ای که حرکت کلسترول را به درون انتروسیت ها تنظیم می کند نیز وجود دارد. این انتقال دهنده را می توان با دارویی به نام ازتیمیب مهار کرد. ازتیمیب برای کاهش جذب کلسترول رژیم غذایی در بیماران هایپرکلسترولمی استفاده میشود. بازجذب نمک های صفراوی در جریان خون کبدی – از میسل های مخلوط موجود در ژوژنوم صورت نمی گیرد، بلکه از پایانه ایلئومی انجام می‌شود.

چربی های جذب شده به محض ورود به انتروسیت ها مجدداً به شکلی که در غذا بودند در می آیند. بنابراین، تری گلیسیرید ها از منو گلیسیریدها و اسیدهای چرب ساخته می شوند. استر کلسترول و فسفو لیپید ها نیز بازسازی می شوند و در قالب تری گلیسیرید ها و پروتئین های کبدی جدید و بسته بندی می گردند و شیلومیکرون ها را تشکیل می دهند.

ذره های لیپوپروتئینی به جریان خون بابی منتقل نمی شوند، بلکه به‌ دستگاه لنفاوی منتقل می شوند و آنجا از مجرای سینه ای وارد جریان خون محیطی می شوند.