حداکثر اکسیژن مصرفی VO2 Max

حداکثر اکسیژن مصرفی VO₂ Max

زمانی که از حالت استراحت شروع به ورزش می کنید، نیاز به انرژی افزایش می یابد. متابولیسم نیز متناسب با میزان فعالیت افزایش می یابد. در نتیجه میزان مصرف اکسیژن نیز به تدریج افزایش می یابد. در نتیجه ی افزایش تقاضا برای انرژی و اکسیژن، سرانجام بدن برای مصرف اکسیژن با محدودیت مواجه می شود؛ طوری که با وجود افزایش شدت فعالیت، اکسیژن مصرفی در این نقطه به اوج می رسد و پس از رسیدن به اوج ثابت می ماند و یا به آرامی افت می کند. این نقطه اوج مصرف اکسیژن را حداکثر اکسیژن مصرفی می نامند. VO₂ Max یکی از بهترین روش های اندازه گیری استقامت قلبی تنفسی و آمادگی هوازی است. VO₂ Max یکی از عوامل موفقیت در فعالیت های استقامتی است. اما شرط کافی نیست و نمی توان موفقیت فردی را از روی اندازه گیری های آزمایشگاهی VO₂ Max پیش بینی کرد. در واقع، عملکرد خوب دیگری بیش از VO₂ Max نیاز دارد.

اغلب دانشمندان حداکثر اکسیژن مصرفی در دقیقه (VO₂ Max) را معرف توان هوازی می دانند. بنابراین  VO₂ Max عبارت است از بیش ترین مقدار اکسیژنی که در خلال اجرای حداکثر فعالیت بدنی تا حد واماندگی مصرف می شود. اگر شدت فعالیت به نقطه ای فراتر از VO₂ Max برسد، اکسیژن مصرفی یا به حالت کفه می رسد و یا اندکی کاهش می یابد.

به عبارت دیگر VO₂ Max زمانی رخ می دهد که حجم اکسیژن مصرفی (VO₂ Max) با وجود افزایش بیش تر شدت تمرین به فلات می رسد که در چنین حالتی نسبت تبادلی تنفسی از یک فراتر می رود و تواتر قلبی پیشینه ای در دامنه (±۱۰) ضربه در دقیقه بر آورد می شود.

ایجاد فلات در اکسیژن مصرفی (VO₂ Max) به هنگام فعالیت ورزشی بیشینه یعنی دستگاه قلبی عروقی در تامین اکسیژن کافی عضلات فعال ناتوان است.

بنابراین VO₂ Max حداکثر ظرفیت قلبی تنفسی بدن یا توان هوازی بیشینه را نشان می دهد. رسیدن به حالت کفه به این معنی است که به پایان وهله ورزشی نزدیک می شوید، زیرا دیگر نمی توانید اکسیژن مورد نیاز عضلات را به همان سرعتی که به آن نیاز دارند، تامین کنید. بنابراین، محدودیت VO₂ Max تعیین کننده میزان کار یا حفظ آهنگ فعالیت است.

پس از رسیدن به VO₂ Max می توان با استفاده از فراخواندن ذخایر بی هوازی، مدت کوتاهی به فعالیت ادامه داد. با تمرینات استقامتی، اکسیژن رسانی و مصرف آن بیش از موقعی است که تمرین نکرده باشیم. در صورتی که در نتیحه تمرینات سرعتی بی هوازی افزایش VO₂ Max بسیار کم است.

یک VO₂ Max واقعی به احتمال قوی در افراد سالم و استقامتی ورزیده در حد متوسط تا زیاد به دست می آید که یک پروتکل ورزشی ۸ تا ۱۲ دقیقه ای را انجام دهند.

اگر مدت زمان یک آزمون VO₂ Max بین ۸ تا ۱۲ دقیقه باشد و شدت آن نیز به شکلی پیشرونده افزایش یابد، این ویژگی را دارد که برای هر فرد خاص یک پروتکل اختصاصی طراحی کرد.