نقرس

نقرس

اختلال در متابولیسم پورین می باشد که در آن به صورت غیر طبیعی میزان  اسید اوریک بالاست در نتیجه اوراتهای سدیم شکل‌ گرفته و در مفاصل رسوب میکنند. بیماری کلیوی شایع است و سنگ های کلیوی اتفاق می افتد. با پیشرفت بیماری علائم شدیدتر شده و طولانی تر می شوند. معمولاً بعد از سن ۳۵ سالگی و در مردان اتفاق می افتد. با درد ناگهانی حاد در مفصل انگشت پا شروع شده و به بالا می رود. رسوب اورات باعث تخریب مفاصل و علائم مزمن مفصلی می شود. فاکتورهای ژنتیکی نقش  مهمی در پاتوژنز این بیماری و سطوح اوریک اسید دارند. یکی از عوامل خطرناک چاقی می باشد که کاهش وزن یک عامل محافظت کننده می باشد. کتوزیس مرتبط با ناشتا و رژیم کم کربوهیدرات علائم را در این بیماری تشدید می کند.

از دیگر ریسک فاکتورها برای نقرس، فشارخون و استفاده از دیوروتیک ها می باشد.

‏طبق مطالعات اپیدمیولوژیک بین تقرس، دیس لیپیدمی، دیابت و سندروم مقاومت به انسولین رابطه وجود دارد.

تغذیه درمانی در نقرس:

اوریک اسید که از متابولیسم پورین ها مشتق می شود، جزئی از نوکلئوپروتئین ها را تشکیل می‌دهد. تقریبا دو سوم بار پورین روزانه در اثر ترن اور سلولی و یک سوم آن در اثر رژیم به وجود می آید.

افزایش مصرف گوشت و غذاهای دریایی با افزایش اسید اوریک سرم مرتبط است ولی دریافت توتال پروتئین اینطور نیست. توصیه ی بیماران به مصرف وعده غذایی متعادل به همراه با دریافت محدود منابع حیوانی و الکل، دوری از منابع غذایی حاوی پورین بالا، محدودیت مصرف منابع فروکتوز( نوشیدنی‌های شیرین شده و آب میوه ها، کمپوت ها)، کنترل کردن اندازه غذا و کاهش دریافت کربوهیدرات های ساده برای رسیدن به کاهش وزن و حساسیت انسولین. دریافت بالای مایعات (۸ تا ۱۶ لیوان آب که حداقل نصف آن از آب باشد) برای ترشح اوریک اسید و به حداقل رساندن سنگ های کلیوی توصیه می شود. محصولات لبنی شیر یا پنیر، تخم‌مرغ، پروتئین گیاهی،  گیلاس و قهوه به خاطر خاکستر قلیایی به نظر محافظت کننده اند .

نقرس

غذاهای غنی از پورین و غیر مجاز در نقرس (حاوی ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی گرم ):

آب گوشت، مغز حیوانی، دل، جگر، قلوه، عصاره گوشت، ساردین، مخمر ماهیچه‌ها

گروه متوسط (  حاوی ۹-۱۰۰mg پورین ): ماهی، ماکیان، گوشت، صدف، قارچ، حبوبات، اسفناج

یک سروینگ ازگوشتها و یک سروینگ از سبزیجات در این گروه مجاز است.

غذاهای کم پورین و مجاز :

کره یا مارگاین، کیک ها و شیرینی ها، غلات، پنیر، شکلات، قهوه، تخم مرغ، سبزیجات به جز قارچ و اسفناج، میوه‌ها، بستنی، مغزها، زیتون، برنج، سرکه ، سس سفید.

توصیه های غذایی برای بیماران نقرس:

کاهش تدریجی وزن : گرسنگی و کاهش شدید 》افزایش میزان اورات.

چون بیماران اغلب هیپرلیپیدمی دارند》  رعایت رژیم غذایی کم کلسترول کم چرب و مقادیر کم اسیدهای چرب اشباع.

ترک یا کاهش مصرف الکل: افرایش میزان اسید اوریک توسط الکل از ۲ طریق :

افزایش اسید لاکتیک ( لاکتیک اسیدمی) در اثر الکل و رقابت لاکتات در دفع کلیوی با اورات .

تحریک بیوسنتز پورین

مصرف ۲تا۳ لیتر مایعات روزانه برای جلوگیری از تشکیل سنگ های اوراتی در کلیه.

مصرف متوسط پروتئین و مواد غذایی کم پورین جهت جلوگیری از تولید زیاد پورین‌.